Rok ma się ku końcowi, czas na krótki przegląd trendów żywieniowych na 2024 rok. Sprawdziliśmy co słychać w tym temacie na różnych krańcach świata, od Ameryki Północnej przez Europę aż do Australii. Aktualne trendy konsumenckie mogą być cenną wskazówką i źródłem inspiracji, a ich doskonałym odzwierciedleniem są targi, kongresy i konferencje. Czemu piszemy o tym będąc dostawcą IT? Przede wszystkim dlatego, że z sektorem spożywczym dzielimy pasję do produkcji żywności i napojów, oferując ze swojej strony szczyptę cyfrowych składników.

W wirtualnej podróży wokół globu

Sprawdziliśmy programy i tematy wykładów eksperckich zaplanowanych na 2024 rok na międzykontynentalnych wydarzeniach branżowych.

O czym będzie się mówić na wydarzeniach branżowych w 2024 roku?

Zebraliśmy wszystkie globalne trendy w pięciu punktach:

1. Koncepcja One Health

Innymi słowy, zdrowie ludzi i zdrowie naszej planety to jedno. Zanieczyszczenie gleby, powietrza i wody oraz utrata różnorodności biologicznej to tylko niektóre z czynników mające wpływ i na zdrowie ludzi, i na stan środowiska naturalnego.

• Błękitna Planeta. W tym kontekście warto powiedzieć o transformacji żywieniowej, czyli zmianie sposobu, w jaki społeczeństwo produkuje i konsumuje żywność. Jakie działania i kierunki rozwoju są więc promowane? Na pierwszy plan wysuwają się produkty roślinne, lokalne i sezonowe. Ale równie ważnym tematem jest redukcja odpadów żywnościowych, upcykling, dobrostan zwierząt, poszanowanie różnorodności biologicznej i zmniejszanie śladu węglowego.   
• Zdrowie i profilaktyka zdrowotna. Podejście ludzi do zdrowia przybrało bardziej holistyczny charakter. W czasach sprzed pandemii zwracano uwagę przede wszystkim na niską zawartość cukru, sodu czy tłuszczu w produktach. I są to nadal ważne kwestie. Ale teraz poszukiwane są też produkty naturalne i organiczne. Takie, które są wytworzone na bazie składników pozyskiwanych lokalnie i których pochodzenie konsument może bez trudu prześledzić. Dodatkowo, produkty spożywcze mają przyczyniać się do dobrego samopoczucia psychicznego i emocjonalnego (dobry nastrój, sen, niwelowanie stresu) oraz do prawidłowego funkcjonowania organizmu. W kontekście prozdrowotnych właściwości produktów dużo mówi się też teraz o zdrowiu kobiet. Do tej pory większość badań żywieniowych przeprowadzano na mężczyznach, przede wszystkim w kontekście prawidłowego odżywania się przy dużym wysiłku fizycznym, zwłaszcza w dziedzinie sportu. Aktualnie badania koncentrują się w coraz większym stopniu na kobietach i na ich specyficznych potrzebach na różnych etapach ich życia.

2. Żywność na bazie prawdziwych roślin pozostaje „en vogue”

Modne są nie tylko ubrania, ale też produkty roślinne. To nie jest nowy trend. Żywność zawierająca rośliny strączkowe, grzyby, orzechy włoskie, warzywa czy owoce w składzie jest już dostępna na rynku i stanowi alternatywę dla produktów pochodzenia zwierzęcego, takich jak mięso czy nabiał. Przykładowo wiele zakładów przetwórstwa mięsa już wykorzystało ten trend, oferując kabanosy roślinne, żeberka roślinne czy parówki roślinne.

3. Zdrowy hedonizm

Z jednej strony niebagatelną rolę odgrywają tu platformy społecznościowe i mobilne aplikacje internetowe, takie jak na przykład TikTok, na którym jest mnóstwo krótkich filmików promujących umilanie sobie życia drobnymi przyjemnościami. Z drugiej strony rośnie grupa konsumentów, którzy poszukują produktów nie tylko wyrafinowanych w smaku, ale też dobrych dla zdrowia i dla planety. Ten trend silnie oddziałuje na zmysły, smaki, kolory i tekstury. Na popularności zyskuje kuchnia molekularna, która pozwala kreować nowe smaki, konsystencje i formy. Bazuje ona na produktach roślinnych i jest nie tylko nietuzinkowa, ale też bardzo zdrowa.

4. Personalizacja żywności

Także zakłady produkcji żywności mogą spersonalizować żywność pod kątem indywidualnych preferencji konsumentów. Na przykład wytwarzając produkty na zamówienie. Albo wykorzystując do tego celu technologię, taką jak druk 3D, biotechnologia czy nanotechnologia. Na przykład druk 3D w przemyśle pozwala  tworzyć dowolne kształty i wzory z naturalnych składników i sprawdza się w przypadku produkcji w małych seriach.

5. Koncepcja "Zero waste"

Ten trend ma na celu zaprzestanie marnowania produktów i generowania ton śmieci. Sama idea opiera się na metodzie 5R, którą wymyśliła Bea Johnson, autorka książki „Zero Waste Home”.

• Refuse (Odmawiaj)
• Reduce (Unikaj, Ogranicz)
• Reuse (Użyj ponownie)
• Recycle (Utylizuj, Recyklinguj)
• Rot (Kompostuj)

W ten trend wpisują się na przykład opakowania jadalne wykonane z otrąb pszennych czy z grzybka kombuchy. To drugie opakowanie zostało stworzone przez polską projektantkę Różę Rutkowską, która zainspirowała się tradycyjnymi metodami fermentacji żywności. Stworzone przez nią opakowanie stanowi rodzaj tkaniny powstałej w wyniku fermentacji grzybka kombuchy i można je albo zjeść albo skompostować. I tak oto zatoczyliśmy koło, ponieważ ograniczenie ilości odpadów i racjonalne gospodarowanie dostępnymi zasobami służą dobru Błękitnej Planety, a jej zdrowie wpływa na zdrowie i dobre samopoczucie ludzi.

Jak może pomóc system ERP?

Nowe trendy żywieniowe stanowią dla producentów żywności i napojów zarówno szanse, jak i wyzwania. Natomiast System ERP to nie tylko oprogramowanie do obsługi procesów w zakładach produkcyjnych. To również platforma do innowacji i transformacji cyfrowej. I jako taki może pomóc w optymalizacji wewnątrzzakładowych procesów, a także w szybkim dopasowaniu się do aktualnej sytuacji rynkowej i preferencji konsumentów.

• Integracja ERP z MES. System MES to dla zakładów produkcyjnych podstawowe narzędzie kontroli i optymalizacji procesów. Dzięki optymalizacji pracy na linii człowiek – materiał – maszyna pozwala zredukować zużycie energii i surowców oraz zmniejszyć ilość odpadów. Monitorując wszystkie parametry produkcji zapewnia bezpieczeństwo żywności, a także spełnienie wymogów związanych z certyfikacją produktów. Zaletą systemu MES jest też możliwość szybkiego dopasowania produkcji do dynamicznie zmieniających się potrzeb konsumentów i ich indywidualnych preferencji
• Moduł do zarządzania i optymalizacji receptur. Przy użyciu tego modułu można zoptymalizować procesy, a tym samym zmniejszyć zużycie surowców i dodatków do produkcji, np. wody. Dzięki systematycznej kontroli składników z możliwością wykorzystania zamienników, zagospodarowywane są zalegające zapasy, bez potrzeby pozyskiwania nowych surowców. Dzięki temu zasoby naturalne mogą nieznacznie „odetchnąć”
• Moduły magazynowe. Zarządzanie stanem magazynowym pozwoli uniknąć nadwyżek produkcyjnych oraz problemu przeterminowanych produktów, a tym samym marnotrawstwa żywności. Dodatkową korzyścią jest redukcja stanów, a co za tym idzie kosztów magazynowania, czyli energii elektrycznej i gazów technicznych
• Business Intelligence (BI). Dane zebrane z różnych obszarów przedsiębiorstwa i wygenerowane na ich podstawie raporty pozwolą zidentyfikować i wyeliminować źródła marnotrawstwa czy wąskie gardła. To z kolei pozwoli poprawić efektywność i zredukować ilość odpadów
• Moduły do zarządzania jakością. Oprogramowanie zapewni nie tylko zgodność ze standardami ISO, HACCP, BRC, IFS oraz najlepszymi praktykami, ale też produkty doskonałej jakości, które spełniają oczekiwania konsumentów w kwestiach prozdrowotnych i są dopasowane do ich indywidualnych preferencji
• Moduły do śledzenia pochodzenia. Zapewnia śledzenie pochodzenia surowców i materiałów w całym  łańcuchu tworzenia wartości. Dzięki temu konsumenci mogą podejmować świadome decyzje zakupowe, zwracając uwagę np. na dobrostan zwierząt

System ERP musi więc znać język branży spożywczej. Pozwoli to nie tylko optymalnie wykorzystać dostępne zasoby i uniknąć ich marnotrawienia, ale też prawidłowo etykietować produkty, wykazując wszystkie alergeny, dodatki i wartości odżywcze. A także zagwarantować pełne śledzenie pochodzenia każdego produktu. Zgodnie z ideą zrównoważonego rozwoju i zgodnie z oczekiwaniami konsumentów.